ملت فدای برجام؟!

گروه سیاسی: امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه دیروز سه‌شنبه به آمریکا سفر کرد تا با دونالد ترامپ، همتای آمریکایی خود در فرصت باقیمانده تا 22 اردیبهشت‌/ 12 مه که پایان ضرب‌الاجل ترامپ برای اصلاح برجام است، گفت‌وگو کند تا او متقاعد به ماندن در برجام شود. این نخستین پرواز از اروپا به مقصد آمریکا برای حفظ توافق هسته‌ای است. دیگر مقام اروپایی که قرار است طی روزهای آینده به آمریکا سفر و ترامپ را به ماندن در توافق هسته‌ای تشویق کند، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان است. به گزارش «وطن‌امروز»، سفر مقامات بلندپایه 2 کشور اروپایی عضو1+5 به آمریکا در شرایطی است که 3 کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس از مدتی قبل و پس از تهدید 3 ماه قبل ترامپ، مذاکرات پشت‌پرده‌ای را با آمریکا آغاز کرده‌اند. دونالد ترامپ روز جمعه 22 دی /12 ژانویه، هنگام تمدید تعلیق تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران تهدید کرده بود این آخرین باری است که این کار را انجام می‌دهد. در آن زمان رئیس‌جمهور آمریکا گفت در صورتی که نمایندگان کنگره و دولت‌های اروپایی برای «اصلاح معایب فاجعه‌بار» برجام اقدام نکنند او در موعد بعدی تعلیق تحریم‌ها (120 روز بعد) آمریکا را از توافق هسته‌ای با ایران خارج خواهد کرد. حالا کمتر از 3 هفته به پایان این ضرب‌الاجل، برخی رسانه‌های غربی از توافق جدید بین این 3 کشور اروپایی با آمریکا برای حفظ برجام خبر داده‌اند؛ توافقی که به بهانه حفظ برجام، تحریم‌های جدیدی را به خاطر آزمایش‌های موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران، علیه کشورمان به دنبال خواهد داشت. سناریوی اروپایی-آمریکایی برای تداوم برجام بدین معناست که آمریکا در برجام خواهد ماند اما هزینه این ماندن را باید ایران با تحریم‌های جدید پرداخت کند. این در حالی است که اساسا حضور ایران پای میز مذاکره و پذیرش برجام، با هدف لغو «بالمره» تحریم‌ها صورت گرفت ولی اکنون تهران باید برای حفظ همان برجام، تحریم شود. اعمال چنین تحریم‌هایی اساسا ماهیت توافق هسته‌ای را زیر سوال می‌برد و عملا توافقی که برای لغو تحریم‌ها بود، به ابزاری برای تحریم‌های جدید تبدیل می‌شود.
براساس این گزارش، کمتر از 3 هفته تا پایان ضرب‌الاجل ترامپ برای تغییر برجام، یک روزنامه آلمانی از توافق انگلیس، فرانسه، آلمان و آمریکا بر سر شروطی جدید خبر داد که بر اساس آن واشنگتن در توافق هسته‌ای با ایران باقی خواهد ماند. به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، روزنامه «زوددویچه سایتونگ» نوشت طرف‌های اروپایی برجام و آمریکا تحت توافقات جدید خود تصمیم گرفته‌اند ایران را به دلیل آزمایش‌های موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای‌اش با تحریم جدید مورد تهدید قرار دهند اما در عین حال توافق هسته‌ای حفظ خواهد شد. این روزنامه آلمانی با اعلام این خبر به نقل از منابع دیپلماتیک، نوشت مذاکرات بر سر این شروط جدید هنوز تمام نشده است. سفر امانوئل مکرون و آنگلا مرکل به آمریکا نیز بر همین اساس و در چارچوب مذاکرات پشت پرده صورت گرفته است.
خروج از NPT ، واکنش تهران به آمریکا
طی روزهای گذشته مواضع مقامات دولت حسن روحانی نسبت به احتمال خروج آمریکا از برجام تندتر از سابق شده است. حسن روحانی روز شنبه در نشست هم‌اندیشی مدیران ارشد دولت به آمریکا و کشورهای اروپایی این هشدار را داد که در صورت خروج از برجام، ایران واکنشی غیرقابل تصور خواهد داشت. او گفت: «سازمان انرژی اتمی از ماه‌ها پیش دستور آمادگی دریافت کرده و کاملا آماده است؛ هم برای چیزهایی که آنها شاید فکرش را بکنند و هم برای چیزهایی که آنها فکرش را هم نمی‌کنند.» محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز که چند روزی است در آمریکا به سر می‌برد، 3 سناریوی «ازسرگیری غنی‌سازی اورانیوم»، «ارجاع رسمی شکایت به کمیسیون برجام» و «خروج از پیمان ان‌پی‌تی» را گزینه‌های پیش‌ روی ایران در صورت خروج آمریکا از برجام دانست. در همین راستا، دیروز علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت در معاهده NPT حق خروج برای همه اعضا در صورت به مخاطره افتادن منافع‌شان پیش‌بینی شده است. شمخانی عصر دیروز پیش از سفر به روسیه برای شرکت در نهمین نشست امنیتی مسؤولان عالی 5 قاره جهان در پاسخ به سؤالی درباره اخبار مطرح شده پیرامون احتمال خروج ایران از معاهده NPT در واکنش به اقدامات رئیس‌جمهور آمریکا در قبال برجام، اظهار داشت: هدف اصلی از طراحی و اجرای سازوکارهای حقوقی و قراردادهای بین‌المللی، ایجاد ثبات و امنیت در جامعه بین‌الملل و جلوگیری از اقدامات یک‌جانبه کشورهای به ظاهر قدرتمند است. دبیر شورای عالی امنیت ملی با اشاره به اقدامات برخی کشورهای مدعی پیروی از قوانین و مقررات بین‌المللی و بی‌تفاوتی و استنکاف آنان از اجرای تعهدات قانونی خود افزود: در معاهده NPT حق خروج از این معاهده برای همه اعضا در صورت به مخاطره افتادن منافع‌شان پیش‌بینی شده است. وی اظهارداشت: زمانی که توافقات بین‌المللی به دلیل رفتارهای غیرقانونی کشورهای مدعی کارکردش را از دست می‌دهد، دلیلی برای متعهد ماندن سایر کشورها باقی نمی‌ماند. نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی در پاسخ به سؤال خبرنگار دیگری که خواستار توضیح بیشتر درباره گزینه‌های هسته‌ای غیرقابل پیش‌بینی مطرح‌شده در اظهارات اخیر رئیس‌جمهور شده بود، اظهار داشت: صنعت صلح‌‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران کاملا بومی و مبتنی بر ظرفیت‌های دانش و فناوری داخلی بوده و از این رو امکان بهره‌گیری از ابتکارات متعدد و متنوع را برای دست‌اندرکاران فراهم کرده است. وی افزود: دستورالعمل‌های جامعی برای فعال‌سازی ظرفیت‌های حوزه هسته‌ای به سازمان انرژی اتمی ابلاغ شده که متناسب با اقتضائاتی که در آینده می‌تواند پیش روی ما قرار بگیرد در زمان مناسب در قالب سناریوهای عملیاتی اجرا  خواهد شد. همانطور که رئیس‌جمهور اشاره کردند بخشی از این اقدامات ابتکاری، مواردی است که طرف مقابل حتی فکر آن را هم نمی‌کند.

ترامپ: ایران غنی‌‌سازی کند با مشکلات بزرگ‌تری روبه‌رو خواهد شد
رئیس‌جمهور آمریکا در دیدار با همتای فرانسوی خود توافق هسته‌ای با ایران را غیرعاقلانه توصیف کرد. به گزارش تسنیم، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا که میزبان امانوئل مکرون است بار دیگر از توافق هسته‌ای با ایران انتقاد کرد و آن را فاجعه نامید و گفت: برجام غیرعاقلانه و وحشتناک است و نباید امضا می‌شد. وی گفت: ما درباره ایران و موارد بسیار زیاد دیگری گفت‌وگو خواهیم کرد... به طور کلی تروریسم. اما درباره توافق هسته‌ای ایران به طور جدی گفت‌وگو خواهیم داشت. می‌دانم آقای رئیس‌جمهور [مکرون] درباره این موضوع قصد دارد با من صحبت کند. احتمالا درباره توافق آب‌وهوایی پاریس و چیزهای دیگر حرف خواهیم زد. ترامپ با بیان اینکه ازسرگیری برنامه هسته‌ای برای ایران آسان نخواهد بود، ادامه داد: اگر ایران برنامه هسته‌ای خود را از سر بگیرد با مشکلات بزرگ‌تری روبه‌رو خواهد شد که پیش از این نداشته است. رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شد هر مشکلی که در کشورهای منطقه وجود دارد ایران پشت آن قرار دارد. مکرون نیز در این دیدار با بیان اینکه هدف مشترکی با آمریکا در منطقه داریم، گفت: فرانسه خواستار محدود شدن حضور ایران در منطقه است. رئیس‌جمهور فرانسه افزود: توافق هسته‌ای ایران مهم و بخشی از یک مسأله مهم‌تر و مرتبط با امنیت در منطقه است.